Κήλη θεωρείται η προβολή ή έξοδος ενός ενδοκοιλιακού οργάνου ή σπλάγχνου μέσω του κοιλιακού τοιχώματος, ακολουθώντας την πορεία είτε ενός φυσιολογικού στομίου, είτε ενός παθολογικού στομίου.
Ένα φυσιολογικό στόμιο θα μπορούσε να είναι π.χ. ο ομφαλός ή το βουβωνικό κανάλι μέσω του οποίου εξέρχονται τα σπερματικά αγγεία, ενώ ένα παθολογικό στόμιο δημιουργείται λόγω λύσης ή εξασθένησης της συνέχειας του κοιλιακού τοιχώματος μετά από κάποιο τραυματισμό ή από μια προηγηθείσα χειρουργική επέμβαση.
Μπορεί επίσης να είναι εκ γεννετής ή να έχει γίνει εξασθένηση των τοιχωμάτων λόγω ηλικίας.
Η διάγνωση της κήλης μπορεί να γίνει από τον ίδιο τον ασθενή, επειδή ψηλαφά μία διόγκωση, επώδυνη ή μη, σε κάποιο σημείο του σώματός του, ή από τον γιατρό, επειδή ο/η ασθενής αναφέρει ενοχλήματα στο συγκεκριμένο σημείο.
Τα ενοχλήματα αυτά, συνήθως πόνος και διόγκωση της περιοχής, παρουσιάζονται μετά από άρση βαρών, έντονο βήχα ή δυσκοιλιότητα.
Τα αίτια της κήλης
Τα αίτια που δημιουργούν την κήλη, είναι όλα εκείνα που ευθύνονται τόσο στην αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης, όσο και στην εξασθένηση του κοιλιακού τοιχώματος. Αυτά είναι τα εξής:
- Άρση βαρών και κοπιαστική εργασία
- Χρόνιος βήχας
- Χρόνια δυσκοιλιότητα
- Υπερτροφία προστάτη
- Παχυσαρκία
- Πολλαπλοί τοκετοί
- Χειρουργικά και άλλα τραύματα της κοιλιάς
- Κακή διατροφή
- Υπερήλικες
- Συγγενής προδιάθεση
Η κήλη που προβάλλει, συνήθως περιέχει έντερο, ενώ άλλες φορές περιέχει επίπλουν, ουροδόχο κύστη, επιπλοϊκή απόφυση ή άλλο όργανο.
Ο ασθενής αντιλαμβάνεται την κήλη σαν μια διόγκωση, επώδυνη ή όχι σε κάποιο σημείο του σώματός του, η οποία στην αρχή εύκολα ανατάσσεται, επανέρχεται δηλαδή σε φυσιολογικά επίπεδα και "εξαφανίζεται " με ήπιους χειρισμούς, συνήθως από τον ίδιο ή τον γιατρό.
(Εικ. 1) Διόγκωση μηροβουβωνικής πτυχής (βουβωνοκήλη)
Αν η κήλη δεν ανατάσσεται, τότε μιλάμε για μη ανατασσόμενη κήλη, η οποία σε μικρό χρονικό διάστημα περισφίγγεται, στραγγαλίζοντας το περιεχόμενό της και μετατρέπεται σε περισφιγμένη κήλη.
Αυτό σημαίνει άμεσος κίνδυνος ισχαιμίας και νέκρωσης του περιεχομένου της, που τις περισσότερες φορές είναι έντερο.
Κλινικά, η περίσφιξη εμφανίζεται σαν μία εντοπισμένη επώδυνη διόγκωση που δεν υποχωρεί, ενώ ο πόνος σιγά-σιγά, γίνεται αφόρητος.
Μπορεί να συνυπάρχουν επέκταση του πόνου στην υπόλοιπη κοιλιά, τυμπανισμός , πυρετός και έμετοι.
(εικ. 2) Περίσφιξη ή στραγγαλισμός της κήλης, με συνοδό ισχαιμία (μπλέ)
Η περισφιγμένη κήλη θέτει σε άμεσο κίνδυνο την υγεία του ασθενούς με σοβαρές συνέπειες για τον οργανισμό του, όπως αποφρακτικός ειλεός, βαρειάς μορφής περιτονίτιδα, έως και σηψαιμία με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η ζωή του.
Η αντιμετώπιση της περίσφιξης πρέπει να είναι άμεση προκειμένου να επιβιώσει ο ασθενής, που σημαίνει οτι πρέπει να χειρουργηθεί άμεσα δηλαδή μέσα σε 6 - 8 ώρες από την έναρξη των συμπτωμάτων του.
Διαφορετικά λόγω ισχαιμίας, ακολουθεί νέκρωση του περιεχομένου της, με όλες τις γνωστές συνέπειες.
Το πότε θα περισφιχθεί μια κήλη είναι άγνωστο. Για το λόγο αυτό κάθε κήλη μετά τη διάγνωσή της, πρέπει να χειρουργείται το συντομότερο δυνατόν.
Διάφορα είδη κηλών
Οι κήλες, ανάλογα με την εντόπισή τους στο σώμα μας, παίρνουν διάφορες ονομασίες.
Έτσι έχουμε την βουβωνοκήλη, δεξιά και αριστερά των γεννητικών οργάνων, στις βουβωνικές δηλαδή περιοχές, την οσχεοκήλη στο όσχεο, την μηροκήλη κάτω από το ριζομήριο, την ομφαλοκήλη στον ομφαλό, την κήλη λευκής γραμμής ή επιγαστρική κήλη, στη γραμμή που ενώνει το στέρνο με τον ομφαλό και την μετεγχειρητική κήλη.
Θα αναφερθούμε επίσης και σε δύο άλλες κήλες στους ανδρες, δηλαδή στην υδροκήλη και την κιρσοκήλη .
Θεραπεία των κηλών
Η θεραπεία των κηλών σήμερα (σχεδόν εξ' ολοκλήρου), είναι πάντα χειρουργική και στοχεύει στην ανάταξη του περιεχομένου τους μέσα στην περιτοναϊκή κοιλότητα, εάν φυσικά αυτό είναι βιώσιμο και στην πλαστική αποκατάσταση της περιοχής με ειδικά πλέγματα.
Δείτε στις Σύγχρονες χειρουργικές επεμβάσεις τη μέθοδο που επικρατεί σήμερα: Χειρουργική αποκατάσταση της κήλης με διπλό πλέγμα PHS (ON STEP μέθοδος)
Ειδικά Πλέγματα Χειρουργικής Αποκατάστασης Κηλών
Τα ειδικά αυτά πλέγματα είναι απορροφήσιμα ή ημιαπορροφήσιμα και ταυτόχρονα αδρανή, που σημαίνει καλώς ανεκτά από τον οργανισμό χωρίς να τα αποβάλλουν. Λειτουργούν σαν «μπαλώματα», που ενισχύουν το κοιλιακό τοίχωμα και έτσι η κήλη δεν υποτροπιάζει.
Πράγματι με τα πλέγματα, οι υποτροπές σήμερα είναι 0-1% έναντι 10-15% με τις παλαιότερες μεθόδους.
Η μέθοδος αποκατάστασης των κηλών σήμερα, γίνεται τόσο με την λαπαροσκοπική μέθοδο, όσο και με την κλασσική μέθοδο.
Και στις δυο μεθόδους, πάγια τακτική θεωρείται η τοποθέτηση πλέγματος.
Είδη Κηλών
Κήλη
Οι κήλες, ανάλογα με την εντόπισή τους στο σώμα μας, παίρνουν διάφορες ονομασίες. Έτσι έχουμε την βουβωνοκήλη, δεξιά και αριστερά των γεννητικών οργάνων, στις βουβωνικές δηλαδή περιοχές, την μηροκήλη πάλι στη βουβωνική περιοχή αλλά κάτω από τον Πουπάρτειο σύνδεσμο ή το ριζομήριο, την οσχεοκήλη στο όσχεο, την ομφαλοκήλη στον ομφαλό, την κήλη λευκής γραμμής ή επιγαστρική κήλη, στη γραμμή που ενώνει το στέρνο με τον ομφαλό και την μετεγχειρητική κήλη. Θα αναφερθούμε επίσης και σε δύο άλλες κήλες στους ανδρες, δηλαδή στην υδροκήλη και την κιρσοκήλη .
Η κήλη Spiegel
Η κήλη Spiegel ορίζεται ως η προβολή περιτοναϊκού σάκκου, οργάνου, ή προπεριτοναϊκού λίπους διαμέσου ενός συγγενούς ή επίκτητου ελλείμματος της απονεύρωσης του Spiegel. Συνήθως εντοπίζεται άνωθεν των κάτω επιγάστριων αγγείων, στο ύψος της ημικυκλικής γραμμής. Η κήλη του Spiegel είναι σπάνια και διαγιγνώσκεται δύσκολα εξαιτίας της θέσης εντόπισης και των ασαφών μη ειδικών συμπτωμάτων της. Συνήθως εντοπίζεται ανάμεσα στα μυϊκά στρώματα του πλάγιου κοιλιακού τοιχώματος και λόγω της αυξημένης συγκέντρωσης λιπώδους ιστού στο μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών, η ανάδειξη της είναι δυσχερής. Το ποσοστό της διάγνωσης της κήλης Spiegel έχει αυξηθεί σημαντικά μετά την εισαγωγή των υπερήχων και της υπολογιστικής τομογραφίας. Η χειρουργική θεραπεία έχει ένδειξη λόγω αυξημένου κινδύνου περίσφιγξης του εντέρου.
Κήλη μέσης
Αν δεν είναι μετεγχειρητική (μετά από νεφρεκτομή..κλπ), τότε κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται σε πίεση κάποιου νεύρου που φεύγει από τη μέση. Αυτή η πίεση συνήθως έχει αίτιο την δισκοκήλη. Οπότε ο ορθοπαιδικός θα μας δώσει τη λύση.- Κήλη στη κοιλιά
Ο ασθενής αντιλαμβάνεται την κήλη σαν μια διόγκωση, επώδυνη ή όχι σε κάποιο σημείο του σώματός του, η οποία στην αρχή εύκολα ανατάσσεται, επανέρχεται δηλαδή σε φυσιολογικά επίπεδα και "εξαφανίζεται" με ήπιους χειρισμούς, συνήθως από
τον ίδιο ή τον γιατρό. Αν η κήλη δεν ανατάσσεται, τότε μιλάμε για μη ανατασσόμενη κήλη, η οποία σε μικρό χρονικό διάστημα περισφίγγεται, στραγγαλίζοντας το περιεχόμενό της και μετατρέπεται σε περισφιγμένη κήλη. Αυτό σημαίνει άμεσος κίνδυνος ισχαιμίας και νέκρωσης του περιεχομένου της, που τις περισσότερες φορές είναι έντερο. Κλινικά, η περίσφιξη εμφανίζεται σαν μία εντοπισμένη επώδυνη διόγκωση που δεν υποχωρεί, ενώ ο πόνος σιγά-σιγά, γίνεται αφόρητος. Μπορεί να συνυπάρχουν επέκταση του πόνου στην υπόλοιπη κοιλιά, τυμπανισμός , πυρετός και έμετοι. 
Κήλη στη μέση - Δισκοκήλη
Η κήλη της μέσης εάν δεν είναι μετεγχειρητική (μετά από νεφρεκτομή..κλπ), τότε κατά πάσα πιθανότητα ο πόνος στη μέση, οφείλεται σε πίεση κάποιου νεύρου που φεύγει από τη μέση. Αυτή η πίεση συνήθως έχει αίτιο την δισκοκήλη. Οπότε ο ορθοπαιδικός θα μας δώσει τη λύση.
Κήλη που προβάλει
Η κήλη που προβάλλει, συνήθως περιέχει έντερο, ενώ άλλες φορές περιέχει επίπλουν, ουροδόχο κύστη, επιπλοϊκή απόφυση ή άλλο όργανο.
