Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού γίνεται τις περισσότερες φορές από τον ειδικό γιατρό και δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση.
Ο γιατρός θα εκτιμήσει το αποτέλεσμα πολλαπλών εξετάσεων, όπως αναφέρονται παρακάτω, ο συνδυασμός των οποίων θα θέσει το πόρισμα. Η μόνη σίγουρη 100% για το αποτέλεσμά της, είναι η βιοψία μαστού, ενώ από τις υπόλοιπες, η μία συμπληρώνει την άλλη.
Αυτοεξέταση του Μαστού.
Καλό είναι να γίνεται κάθε μήνα, αν είναι δυνατόν την ίδια μέρα, συνήθως την 7η με 8η από την έναρξη της περιόδου.
Ογκίδια που μπορούν να ανιχθευθούν με αυτόν τον τρόπο έχουν μέγεθος συνήθως πάνω από 1 εκατοστό.
Αλλά η γυναίκα έχει τη δυνατότητα να παρατηρήσει έτσι και κάθε άλλη αλλαγή του μαστού της, όπως εισολκή της θηλής, έκκριμα της θηλής, και κάθε νέα διόγκωση που πριν δεν παρατηρούσε.
Η επίσκεψη στον ειδικό σε κάθε νέο στοιχείο, είναι επιβεβλημένη.
Κλινική εξέταση του Μαστού.
Η κλινική εξέταση από τον ειδικό γιατρό (ψηλάφηση), στα πλαίσια του ετήσιου ελέγχου είναι απαραίτητη, και δεν πρέπει οι γυναίκες να βασίζονται μόνο στη μαστογραφία. Και αυτό γιατί το 10%-15% των καρκίνων του μαστού, δεν ανιχνεύονται με τη μαστογραφία.
Μαστογραφία.
Είναι η μέθοδος εκλογής για την εξέταση του μαστού, προκειμένου να ανιχνευτεί ή ν΄ αποκλεισθεί ο καρκίνος του μαστού.
Στη διάθεσή μας σήμερα έχουμε την ψηφιακή μαστογραφία, που σε αντίθεση με την αναλογική των προηγούμενων ετών, είναι ευκρινέστερη και μπορεί να ανιχνεύσει πολύ μικρές βλάβες, δεδομένου ότι η ανάλυση των εικόνων γίνεται με τη βοήθεια του υπολογιστή.
Τελευταία έχει προστεθεί και η ψηφιακή μαστογραφία με τομοσύνθεση , στην οποία ο υπολογιστής κάνει ακτινολογικές τομές σε διάφορα επίπεδα του μαστου, τις οποίες ανασυνθέτει, προσφέροντας μεγαλύτερη και πληρέστερη ανάλυση οποιασδήποτε πιθανής βλάβης.
Εάν η μαστογραφία δείξει τη παρουσία οζώδους σκίασης, θα σας ζητηθεί να προχωρήσετε σε συμπληρωματικό υπερηχογράφημα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν πρόκειται για κυστικό ή συμπαγές μόρφωμα.
Αν είναι κυστικό και πάνω από 2 εκατοστά, τότε χρειάζεται παρακέντηση, δηλαδή αναρρόφηση και ανάλογα, το υγρό αποστέλλεται για κυτταρολογική εξέταση.
Αν είναι συμπαγές τότε ο γιατρός σας θα συστήσει βιοψία, είτε δια βελόνης (FNA, Core Biopsy), είτε την ανοικτή, προκειμένου να γινει ιστολογική ταυτοποίηση του μορφώματος.
Ο συνδυασμός μαστογραφίας και υπερηχογραφήματος ανιχνεύει τους περισσότερους όγκους.
Πολλές φορές ανιχνεύονται στη μαστογραφία πολύ μικροί όγκοι υπό τη μορφή μικροαποτιτανώσεων, μικρών λευκών στιγμάτων εναποθέσεων ασβεστίου.
Εάν είναι διάσπαρτοι και μεμονωμένοι, συνήθως είναι καλοήθεις.
Αν είναι μαζεμένοι σαν σωρός και με διάφορα σχήματα, μπορεί να υποδεικνύουν την ύπαρξη ενός αρχόμενου καρκίνου.
Το 10% των μικροαποτιτανώσεων είναι αρχόμενη κακοήθεια (συνήθως DCIS) ή διηθητικό καρκίνωμα σε αρχικό στάδιο.
Εχει καθιερωθεί ένα κοινό σύστημα αξιολόγησης των ακτινολογικών ευρημάτων, προκειμένου να επικοινωνούν μεταξύ τους θεραπευτές γιατροί, ακτινολόγοι και ασθενείς.
Αυτό λέγεται Breast Imaging Reporting and Data System (BI-RADS):
BI-RADS 0: Απαραίτητος πρόσθετος απεικονιστικός έλεγχος
BI-RADS 1: Αρνητική
BI-RADS 2: Καλόηθες εύρημα
BI-RADS 3: Πιθανό καλόηθες εύρημα. Επανέλεγχος με μαστογραφία σε σύντομο χρονικό διάστημα.
BI-RADS 4: Ύποπτη ανωμαλία. Συνιστάται βιοψία.
BI-RADS 5: Υψηλή πιθανότητα κακοήθειας. Επιβάλεται βιοψία.
Υπερηχογράφημα Μαστού.
Χρησιμοποιείται συνήθως σαν συμπληρωματική εξέταση στη μαστογραφία, προκειμένου να φανεί αν μία οζώδης σκίαση στη μαστογραφία είναι κύστη ή συμπαγές μόρφωμα, όπως αναφέρεται παραπάνω.
Επίσης στις μικρές ηλικίες όπου στο μαστό υπερέχει το αδενικό στοιχείο.
{slider Μαγνητική τομογραφία Μαστού (MRI).}
Είναι εξέταση υψηλού κόστους αλλά και μέθοδος υψηλής τεχνολογίας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε ειδικές περιπτώσεις επιπρόσθετα, προκειμένου να διευκρινισθούν ασάφειες των προηγουμένων εξετάσεων (μ/γ, u/s).
Χρησιμοποιείται επίσης για τον έλεγχο γυναικών υψηλού κινδύνου.
Γαλακτογραφία Μαστού.
Χρησιμοποιείται για τον καθορισμό της αιτίας αυτόματης έκκρισης υγρού από τη θηλή του ενός μαστού.
Βιοψία του Μαστού.
Είναι η λήψη κυττάρων από το μόρφωμα που ανιχνεύται ή ψηλαφάται στο μαστό, με σκοπό την αναζήτηση πιθανής κακοήθειας.
Υπάρχουν κυρίως 4 τύποι βιοψίας:
- FNA (Βιοψία δια λεπτής βελόνης): Λαμβάνονται κύτταρα για κυτταρολογική εξέταση.
- Core biopsy (Βιοψία δια κόπτουσης βελόνης): Λαμβάνετα ιστός για ιστολογική εξέταση. Μπορούμε να έχουμε πρόσθετες πληροφορίες για τον όγκο.
- Η βιοψία κενού (Vacumbiopsy). Χρησιμοποιείται σε όγκους μη ορατούς στους υπερήχους. Χρειάζεται στερεοτακτική εντόπιση με μαστογραφία. Η μέθοδος αυτή συνιστάται σε μικροαποτιτανώσεις, σε ασαφείς μαστογραφικές βλάβες, καθώς και σε κάποιες πολύ μικρές βλάβες. Συνήθως γίνεται στερεοτακτική εντόπιση και αφαίρεση του όγκου υπό μαστογραφικό έλεγχο.Όταν βρεθεί οποιαδήποτε κακοήθεια (διηθητική ή μη) πρέπει να ακολουθήσει χειρουργείο.
- Ανοικτή βιοψία: Είναι χειρουργική επέμβαση και ο χειρουργός αφαιρεί ολόκληρο τον όγκο. Αποστέλλεται ταχεία βιοψία και με το αποτέλεσμα αποφασίζονται οι περαιτέρω χειρισμοί.
Ήταν πολύ διαδεδομένη μέθοδος παλαιότερα, αλλά σήμερα επιδιώκεται η ταυτοποίηση του όγου πριν το χειρουργείο, ούτως ώστε η γυναίκα να γνωρίζει από πριν αυτό που πρόκειται να κάνει ο χειρουργός της στο χειρουργείο.