Γυναικομαστία είναι η διόγκωση των μαστών σε εφήβους και άνδρες, που προκαλείται από μια διαταραχή των ορμονών (οιστρογόνων και τεστοστερόνης). Μπορεί να επηρεάσει τον ένα ή και τους δύο μαστούς.
Τα νεογνά, οι έφηβοι και ηλικιωμένοι άνδρες μπορούν να αναπτύξουν γυναικομαστία, ως αποτέλεσμα φυσιολογικής αλλαγής στα επίπεδα των ορμονών τους, αλλά μπορει να συνυπάρχουν και άλλες αιτίες.
Σε γενικές γραμμές, η γυναικομαστία δεν είναι ένα σοβαρό πρόβλημα, αλλά μπορεί να είναι δύσκολο να ξεπερασθεί.
Οι άνδρες και οι εφηβοι με γυναικομαστία έχουν μερικές φορές ο πόνο στο στήθος τους και μπορεί να αισθάνονται αμηχανία.
Τα συμπτώματα της γυναικομαστίας
Τα συμπτώματα της γυναικομαστίας περιλαμβάνουν:
- διόγκωση ενός ή και των δύο μαστών
- ευαισθησία, πόνος στο στήθος
- ψυχολογικά ή συγκινησιακά προβλήματα
Αίτια της γυναικομαστίας
Τα κύρια αίτια της γυναικομαστίας είναι:
- Ορμονικές διαταραχές (οιστρογόνων και τεστοστερόνης)
- Η χρήση των αναβολικών στεροειδών ή ανδρογόνων για την ενίσχυση της αθλητικής απόδοσης
- Ναρκωτικά (Ηρωίνη, μαριχουάνα..)
- Ορισμένες οργανικές παθήσεις του ήπατος (κίρρωση, συνήθως κατάχρηση αλκοόλ), νεφρών ( νεφρική νόσος), νόσοι του θυρεοειδούς, ορμονική δράση ορισμένων όγκων (σεμίνωμα στους όρχεις), επινεφριδίων και σύνδρομο Klinefelter.
- Παρουσία φυσιολογικου λιπώδους ιστού στο μαστό. Μερικοί άνδρες και έφηβοι έχουν λίπος στο στήθος που μοιάζει με γυναικομαστία. Αυτό ονομάζεται ψευδής γυναικομαστία (pseudogynecomastia), και δεν είναι το ίδιο με την γυναικομαστία.
- Ο καρκίνος του μαστού. Αυτό είναι ασυνήθιστο για τους άνδρες, αλλά μπορεί να συμβεί. Η διεύρυνση του ενός μαστού ή η παρουσία ενός όζου αυξάνει την υποψία για τους άνδρες σχετικά με τον καρκίνο του μαστού.
- Ένα απόστημα μαστού (μαστίτιδα). Πρόκειται για μια λοίμωξη των ιστών του μαστού.
Αρχικές εξετάσεις
Οι αρχικές εξετάσεις για να διαπιστωθεί η αιτία της γυναικομαστίας σας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Εξετάσεις Αίματος
- Υπερηχογράφημα Μαστών
- Μαστογραφία Άμφω
Περαιτέρω εξετάσεις
Μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω εξετάσεις ανάλογα με τα αρχικά αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένων:
- Ακτινογραφία θώρακος
- Αξονική τομογραφία άνω-κάτω κοιλίας (C/T)
- Μαγνητική τομογραφία άνω-κάτω κοιλίας (MRI)
- Υπερηχογράφημα όρχεων
- Βιοψία μαστού (αναλόγως τα ευρήματα)
Θεραπεία για τη γυναικομαστία
Όσον αφορά την αντιμετώπιση, οι περισσότερες περιπτώσεις γυναικομαστίας υποχωρούν με την πάροδο του χρόνου, χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, εάν η γυναικομαστία οφείλεται σε μια υποκείμενη κατάσταση, όπως υπογοναδισμός, υποσιτισμός ή κίρρωση, τότε χρειάζεται θεραπεία. Επίσης φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν γυναικομαστία, πρέπει να διακοπούν ή να αντικατασταθούν με άλλη φαρμακευτική αγωγή.
Σε εφήβους, χωρίς προφανή αιτία της γυναικομαστίας, χρειάζεται αρχικά επανεξέταση κάθε τρεις έως έξι μήνες για να δούμε αν η κατάσταση βελτιωθεί από μόνη της. Η γυναικομαστία συνήθως περνάει χωρίς θεραπεία από μόνη της, μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια. Ωστόσο, η θεραπεία είναι απαραίτητη εάν γυναικομαστία δεν βελτιωθεί από μόνη της, ή αν προκαλεί έντονο άλγος, ευαισθησία ή ψυχικό στρες.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού και υπό άλλες προϋποθέσεις, όπως η ταμοξιφένη και η ραλοξιφαίνη, μπορούν να χρησιμοποιηθούν επιλεκτικά και σε μερικές περιπτώσεις ανδρών με γυναικομαστία.
Συνήθως η χειρουργική επέμβαση δίνει την τελική λύση εκεί όπου η γυναικομαστία δεν ανταποκρίνεται στη φαρμακευτική αγωγή.
Δύο είδη της χειρουργικής επέμβασης χρησιμοποιούνται σήμερα για τη θεραπεία της γυναικομαστίας:
Η λιποαναρρόφηση. Αυτή η χειρουργική επέμβαση αφαιρεί το λίπος του μαστού, όχι όμως και τον ίδιο τον μαστό.
Η υποδόρια μαστεκτομή, όπου αφαιρείται όλος ο μαστός.